گزارش خبرنگاران از درس های نوآوری در صنعت گردشگری ژاپن (قسمت دوم) - وبلاگ هانیما

به گزارش وبلاگ هانیما، کشور ژاپن، امروزه یکی از مقاصد گردشگری آسیا و از نوآوران عرصه های مختلف صنعتی و خدماتی جهان به شمار می رود. این گزارش پژوهشی نگاهی دارد به جهانی نوآوری و خلاقیت چشم بادامی های شرق آسیا در عرصه صنعت گردشگری که می تواند درس های خوبی برای رونق گردشگری کشورمان به ارمغان آورد. با خبرنگاران همراه باشید.

دربخش اول مقاله، به معرفی ظرفیت های توریستی صنعتی ژاپن پرداختیم. توریستی صنعتی به عنوان یکی از بخش های مهم در توسعه صنعت توریستی امروز جهان مطرح شده است و بسیاری از کشورهای صنعتی می کوشند تا دستاوردهای صنعتی قابل عرضه به جامعه توریستان داخلی و بین المللی خود را، در بالاترین سطح ممکن به رخ توریستان و متخصصان کشورهای مختلف جهان بکشانند. حال در قالب موزه باشد یا گشت های صنعتی توریستان در کارخانه ها و مراکز تولیدی و خدماتی مطرح. یکی دیگر از جنبه های رو به رشد توریستی جهان که در این کشور به چشم می خورد، عزم بدنه مدیریت کلان توریستی ژاپن در استفاده از ربات در ارائه خدمات به توریستان است. در کشوری که راهنمایان توریستی مسلط به زبان انگلیسی محدود است، استفاده از ربات های سخنگو در بخش های پذیرش و ارائه اطلاعات به توریستان، از اهمیت زیادی برخوردار بوده و می تواند بالندگی خاصی را به بدنه توریستی این کشور اعطا کند. در بخش دوم مقاله، نگاهی خواهیم داشت به ظرفیت های خلاقانه توریستی ژاپن در عرصه فرودگاهی.

جهانی توریستی و نوآوری به شیوه سامورایی ها

نسل امروز ژاپنی ها، هنوز خود را مدیون پشتکار و تلاش و قدرت سامورایی ها می دانند که در موفقیت امپراطوری ژاپن نقش بسیاری ایفا کردند. سامورایی های قرن نو، جهانی توریستی و نوآوری را تحت سیطره بلامنازع خود قرار داده اند. در ژاپن امروز، همه نگاه ها به سمت برگزاری مسابقات المپیک است که طبق برنامه، سال 2020 میلادی در توکیو برگزار خواهدشد. در واقع TOKYO 2020 همه عزم سازمان توریستی و فناوری اطلاعات را به خود مشغول کرده تا میزبان شایسته ای برای میلیون ها توریست و ده هاهزار ورزشکار و قهرمان از کشورهای مختلف جهان باشند که قصد دارند یک المپیک تابستانی خوب را که 4 سال قبل در برزیل تجربه کردند، در شرق جهان نیز مشاهده کنند. فکر نکنید که ژاپنی ها مانند برزیلی ها یا انگلیسی ها که میزبان های چندسال اخیر رقابت های المپیک هستند، به فکر درآمدزایی صرف از رقابت های ورزشی و مراکز اقامتی و توریستی مشهور هستند. خیر. این کشور، کشور صنعتی-صادراتی است. واقعیت این کشور، در موزه هایی نیست که آثار تاریخی و باستانی پیش از تاریخ را ارائه می کنند، واقعیت را باید در کارخانه ها و مراکز تولیدی این کشور که جهان را تحت سیطره خود قرار داده است، جست وجو نمود.

برای همین در توریستی امروز ژاپن، موضوعی توریستی صنعتی (Industrial Tourism) به خوبی دیده می شود. همان طور که قبلا هم در پرتال تخصصی وبلاگ هانیما توضیح دادیم، صنعت توریستی امروز جهان به موزه ها و گالری ها و سواحل و سینماها ختم نمی شود. توریستی روستایی، توریستی سینمایی و حتی توریستی صنعتی، بخش های نوظهور صنعت روبه رشد توریستی جهان را تشکیل می دهند که باید به آن توجه ویژه داشت. تورهای بازدید از کارخانه ها، مراکز تولید و پرورش گیاهان، موزه های صنعتی و تورهای بازدید از مزارع کشت صنعتی، از جمله تورهای نو توریستی در این کشور است که توریستان زیادی را به سمت خود جذب می کند. موسسات توریستی ژاپن در برخی از شهرهای بزرگ که مقصد توریستی را تشکیل می دهد مانند توکیو و کیوتو، توریستان را به مشاهده فرآیندهای تولید در بخشی از کارخانه بزرگ، چشیدن طعم غذاهای ژاپنی روی خط تولید و از همه مهم تر، دیدار با تاریخ سازان ژاپنی دعوت می کنند. تاریخ سازانی که چنین اتمسفری از موفقیت و نوآوری را برای ژاپن امروز تداعی کردند. سازمات تجارت خارجی ژاپن در سال های اخیر، تلاش زیادی برای واردکردن تورهای صنعتی به بسته های توریستی قابل عرضه به توریستان خارجی انجام داده و در این عرصه موفقیت های بسیاری هم کسب کرده است . برای کسب اطلاعات بیشتر در این حوزه به نشانی https://www.jetro.go.jp/en/ind-tourism مراجعه کنید.

افرادی که در ژاپن به مدت مدیدی کار می کردند و فعالیت داشتند، بارها به این موضوع جالب اذعان کردند که در طول روزهای تعطیل هفته، روسای کارخانجات و شرکت های تولیدی این کشور، از خانواده های کارگران و مهندسان برای بازدید از کارخانه و مشاهده فرآیند کاری و خط تولید دعوت می کردند. این کار جالب سبب می شد تا خانواده ها شرایط کاری سرپرستان خود را مشاهده کنند و در گشتی روزانه در فضای توریستی صنعتی، با واقعیت تولید و فناوری آشنا شوند. جالب است که بدانید در برخی موارد، پیشنهادات و نظرات خیلی ساده خانواده های کارگرانی که برای بازدید به کارخانه ها می آمدند، نقطه عطفی در تغییر رویه ها، روش های کاری و رفتار سازمانی شرکت می شد و جایزه سالانه بهره وری و نوآوری که در میان شرکت های ژاپنی جایگاه رفیعی دارد، به خانواده ها در جریان این بازدیدهای دوره ای اعطا می شد.

این موضوع و روایت جالب، اهمیت توریستی صنعتی را بازگو می کند. اهمیت دریافت نظرات مختلف در فضایی که توریستی غیرساحلی، هتلی و کافه ای فراهم می کند. این ها همه بخش هایی از قدرت صنعت توریستی به شمار می فرایند که باید مورد توجه تصمیم گیران، تئوریسین ها و فعالان حقوقی این عرصه قرار بگیرند.

در ژاپن، سازمان ملی برای توسعه توریستی این کشور وجود دارد که دفتر لندن این مجموعه به نشانی اینترنتی seejapan.co.uk در دسترس است. اما پرتال اصلی این سازمان به نشانی https://www.jnto.go.jp است که گوشه هایی از قابلیت های صنعت توریستی رو به رشد این کشور را به تصویر می کشد. پرتالی با 15 زبان بین المللی و هزاران صفحه، شما را با جهانی توریستی چندلایه و متنوع ژاپنی ها آشنا می کند.

کشف بی سرانجام یا endless discovery شعاری است که سازمان ملی توریستی ژاپن برای آینده توریستی در این کشور تعیین کرده و به نظر می رسد با واقعیت های توریستی این کشور همطراز و مرتبط باشد.

این پرتال که در واقع یکی از قوی ترین مراکز اطلاع رسانی توریستی در شرق آسیا به شمار می رود، مخاطب را با ظرفیت های توریستی صنعتی، روستایی و حتی ورزشی شهرهای مختلف این کشور آشنا می کند. دراین پرتال، درباره نوآوری ها و خلاقیت های این کشور در ارائه خدمات و محصولات به توریستان، اطلاعات گوناگونی به صورت مالتی مدیا ارائه شده که مشاهده آن خالی از لطف نیست و می تواند الگوی اطلاع رسانی خوبی برای فعالان توریستی کشورمان باشد.

از فستیوال آتش و قایق سواری تا آشنایی با نوآوری های دیجیتالی فروشگاه های بزرگ و تجربه پوشیدن لباس های مردمان قدیم ژاپن و سفارش اینترنتی آن ها، در این پرتال خدماتی در اختیار مخاطبان قرار گرفته تا جهانی رنگ و شاد و مجذوب کننده توریستی این اقلیم برای توریست ها را بهتر جلوه دهد.

ظرفیت های اطلاع رسانی دیجیتالی ژاپنی ها

البته ترغیب و تشویق توریستان بین المللی برای مسافرت به ژاپن تنها به چند پرتال خلاصه نمی شود و سازمان ملی توریستی این کشور، سایت های اطلاع رسانی تخصصی بسیاری را به زبان های گوناگون طراحی و راه اندازی کرده است که دیدار از ژاپن یکی از این وب سایت ها به شمار می رود. این سایت که به نشانی اینترنتی https://www.japanmeetings.org در دسترس است، می کوشد تا ابزارهای برنامه ریزی، تعاملی و اطلاع رسانی هوشمند و چندلایه را در اختیار برنامه ریزان موسسات توریستی بین المللی که مشتاق سفر به این کشور هستند، قرار دهد که نوآوری جالبی به شمار می آید. امکان عضویت در خبرنامه روزانه و هفتگی که جهانیی از اطلاعات این صنعت را برای علاقه مندان به سفر به ژاپن تدارک دیده، بخشی از ظرفیت های اطلاع رسانی پرتال را تشکیل می دهد.

یکی از موضوعات جالبی که می توان از صنعت توریستی این کشور آموخت، اطلاع رسانی کاملا دیجیتالی چندزبانه است. زبان ژاپنی برای افراد غیر ژاپنی به دلیل رسم الخط و ساختار آن، برخلاف زبان هایی که ریشه لاتین دارند، به هیچ عنوان قابل حدس زدن نیست. اگر شما در سوئد با کلمه skolan روبرو شوید، احتمال می دهید که چیزی مرتبط با school باشد و چنین شباهت های ریشه ای در زبان های اروپایی کاملا یافت می شود. اما در زبان ژاپنی، برای یک خارجی که ذهنیتی از این شکل های عجیب و غریب ندارد، حتی امکان حدس زدن کلمه نیز فراهم نیست. برخلاف فرانسوی ها که نه به خوبی انگلیسی بلد هستند و نه این که علاقه ای به معرفی مقصدهای توریستی خود به زبانی غیرانگلیسی دارند، ژاپنی ها به خوبی دریافته اند که اگر توریست زیاد می خواهند، باید چندزبانه رفتار کنند.

اطلاع رسانی دیجیتالی چندزبانه، یکی از رکن های صنعت توریستی این کشور را تشکیل داده است. البته فکر نکنید که اگر یک کالای معمولی را حتی از فروشگاه های این کشور خریداری کنید، به جز نشانی اینترنتی که مجبور است انگلیسی زبان باشد!، چیز دیگری به زبان غیر ژاپنی ارائه می شود. خیر! علاقه و تعصب ژاپنی ها به زبان ژاپنی مانند تعصب کاتالان ها به تیم فوتبال بارسلونا هست!

توریستی نیروگاهی به سبک ژاپن

به هرحال همین نکته های به ظاهر بی اهمیت، مجذوب کنندهیت توریستی ایجاد می کند. حتی ساخت نیروگاه خورشیدی ناناتسوجیما Kagoshima Nanatsujima Mega Solar Power Plant در این کشور با هزینه 275 میلیون دلار نیز ظرفیت توریستی صنعتی را فراهم کرده است.

نیروگاهی که روی آب واقع شده و قصد دارد در کشور آفتاب تابان، سوخت پاک تولید کرده و از قضا، ظرفیتی به جهانی توریستی صنعتی این کشور بیافزاید. این نیروگاه در زمینی به وسعت یک میلیون و دویست و هفتاد هزار متر مربع ساخته شده است.

انرژی تنوپذیر (Renewable source of energy)، مقوله جالبی در کشور طرفدار محیط زیست و فناوری دوست ژاپن بوده که همه این ها می تواند افق هایی برای توسعه توریستی روستایی و صنعتی آن باشد. در سال های اخیر، تورهایی برای بازدید توریستان داخلی و بین المللی از این نیروگاه غول پیکر تولید انرژی خورشیدی برگزار شده است که امکان بازدید از 290 هزار پنل خورشیدی تولید انرژی پاک و فرآیندهای صنعتی را برای آنان فراهم نمود. دانش آموزان تا توریستان خارجی، امروزه می توانند در داخل دریا با چشم انداز ها زیبایی از کوه های آتشفشانی اطراف، تولید انرژی photovoltaic را مشاهده کنند. ظرفیت هایی که توریستی صنعتی ژاپن در پی آن است، نشان دادن توانایی این کشور به عنوان جامعه ای low-carbon (یعنی جامعه ای پاک) به شمار می رود.

از فرودگاه و سیستم های حمل ونقل آی تی مدار تا وب سایت های اطلاع رسانی هوشمند و توریستی صنعتی با پنل های خورشیدی در ژاپن صحبت کردیم. اکنون به یکی از نوترین نوآوری های این کشور در عرصه خدمات توریستی اشاره می کنیم. سامانه های self-service check-in ، که چندسالی است در کشورهای شرق آسیا به واسطه تردد بالای توریست، با استقبال و کاربرد فراوانی همراه شده است.

نوآوری ژاپن در خدمات فرودگاهی

ژاپن در زمره نخستین کشورها در نوآوری خدمات پیشرفته اتوماسیون کنترل جامع بار مسافران در فرودگاه ها به شمار می رود.

این سرویس های نوآورانه در عرصه خدمات فرودگاهی و صنعت توریستی، ابتدا در فرودگاه Haneda عرضه شده و قرار است از اوایل سال 2016 میلادی، در تعداد دیگری از فرودگاه های ژاپن و 35 فرودگاه بین المللی پرتردد غربی نیز نصب شود. این سامانه که به ANA Baggage Drop Services مشهور است، به مسافر این امکان را می دهد تا به زبان های مختلف، از طریق نمایشگرهای قابل لمس این ابزار، بار خود را وزن کرده و لیبل تحویل به قسمت بار را دریافت کند.

کیوسک های دیجیتالی که خدمات صدور کارت پرواز را ارائه می دهند، یکی از خدمات نوآور در صنعت توریستی ژاپنیها را تشکیل داده اند. کیوسک هایی که از طریق خطوط هوایی ارزان قیمت PeachLCC ساخته شده است، فرصتی برای ارائه خدمات سریع، کم هزینه و دیجیتال محور به شمار گسترده مسافرانی بوده که به این کشور عزیمت می کنند. تسریع در ارائه خدمات و کاهش هزینه های سربار مربوط به منابع انسانی و تسهیل کاربری، از جمله مزایای بهره برداری از سامانه های خلاقانه نو در عرصه خدمات فرودگاهی عنوان شده است.

این شرکت با شرکت طراحی Yaneura همکاری دارد. متخصصان ساخت این دستگاه ها اعلام کرده اند که سامانه های دیجیتالی و خدماتی که در کیوسک های check-in اتوماتیک تعبیه شده است، فرآیند check in را در فرودگاه بسیار تسریع کرده و 80 درصد در هزینه های سنتی صرفه جویی می کند. 5 نوع از این دستگاه های نوآور در عرصه خدمات فرودگاهی و توریستی ، در ترمینال شماره 2 فرودگاه کانسای اوزاگا که روی آب شناور است، نصب شد. این کیوسک ها نمایشگر قابل لمس دارند و زیر آن ها نیز بخش صدور کارت قرار گرفته است. در واقع سامانه Cardboard and touch-screen displays فرصتی برای کاهش هزینه های رو به رشد منابع انسانی برای انجام چنین فعالیت های فرودگاهی در کشورهای مدرن به شمار میرود.

پیش از این، فرودگاه هایی در تایلند، سنگاپور، چین و مالزی نیز کیوسک هایی برای مدیریت اتوماتیک بار مسافران طراحی و نصب کرده بودند.

(تصویر سامانه اتوماتیک SELF-SERVICE BAG DROP برای وزن کشی دیجیتالی بار مسافران و صدور لیبل مربوطه)

در فرودگاه بین المللی Senai International Airport مالزی، این سیستم در حال استفاده است. البته نمونه این شیوه در جاهای دیگری مانند Chnaga Airport نیز دیده می شود که مسافران می توانند به راحتی بار خود را روی ریل ها قرار داده و پس از وزن کشی و پرداخت اضافه بار مربوطه، لیبل را دریافت و بار خود را به بخش انبار فرودگاه برای انتقال به هواپیما تحویل دهند. مشابه این روش را در سنگاپور در چانگی Airport مشاهده می کنیم که جالب توجه است.

در تایلند هم که یکی از مقاصد توریستی آسیا است، تجهیزاتی که به سامانه های هوشمند متصل هستند، حتی کارت پرواز هم صادر می کنند.

البته نمونه مشابه این خدمات در فرودگاه های مالزی نیز مشاهده می شود.

درس هایی برای ما

مطالب جالبی که از نوآوری در صنعت توریستی ژاپن و کشورهای همجوارش می توان دریافت، اهمیت صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات را در توسعه توریستی تبیین می کند. طبق برنامه ششم توسعه و افق 1404، باید میزبان 25 میلیون توریست باشیم. این حجم بزرگ از جمعیت توریست را باید از طریق زیرساخت های نوآورانه فناوری اطلاعات که اشاره کردیم، مدیریت کنیم. در ساخت ترمینال های نو به خصوص در فرودگاه های بین المللی ایران، از این کیوسک های دیجیتالی و ابزارهای SELF-CHECNN IN باید استفاده کرد. پرسیتژ خوبی را به کشور و صنعت خدمات فرودگاهی ایران می دهد که نباید فراموش کرد.

تقویت پرتال های اطلاع رسانی چندزبانه مالتی مدیا به خصوص سایت های توریستی اصلی ایران مانند: موزه ها، کاخ ها و سایت ادارات فعال در این عرصه، از دیگر تجربه هایی است که می توان از ژاپنی ها فرا گرفت.

موفقیت دست اندرکاران صنعت توریستی کشور در توان افرایی این صنعت را آرزومندیم.

جهانی توریستی ایران و جهان را با وبلاگ هانیما دنبال کنید.

تهیه شده در وبلاگ هانیما